Maar vinden we het nog steeds zo leuk als we straks ook weer allemaal elke dag in de file staan van en naar kantoor? Die kans is namelijk aanzienlijk: het is alweer veel drukker op de weg dan vorig jaar en verkeersorganisaties maken zich zorgen dat de filewinst die met corona is geboekt, weer compleet zal verdampen. Zijn we straks weer terug bij af? Eerst de cijfers: die liegen er niet om. Haal 10 tot 15 procent van het verkeer uit de spits en er zijn nagenoeg geen files meer. Begin juni zat Nederland volgens de ANWB op een verkeersintensiteit van 80 procent van de drukte in mei/juni 2019. Dat betekent dat het nog net rustig genoeg was om grote files te voorkomen, maar de vraag is hoe lang dat zo blijft. Sinds eind april neemt het verkeer weer flink toe. De ‘comeback van de ochtendspits’ noemen ze dat bij de ANWB. De N3 tussen Papendrecht en Dordrecht en de A15 tussen Gorinchem en Europoort staan nu in de ANWB top 5 van knelpunten in de ochtend.

,,In de ochtendspits komen de structurele files terug. Vooral op wegen met twee rijstroken, de capaciteit is daar alweer onvoldoende’’, zei Arnoud Broekhuis van de ANWB Verkeerscentrale daar eerder over. ,,Dat is een indicatie dat het woon-werkverkeer er weer is.’’ ‘s Avonds is het al niet veel beter: in de top 5 van knelpunten in de avondspits staat de A15 tussen Rotterdam en Gorinchem en de A27 tussen Utrecht en Breda. Terug op het ‘oude’ niveau zijn de files nog niet, maar organisaties houden hun hart vast, nu de versoepelingen doorzetten en het kantoor lonkt. Vooral omdat het tóch al een grote uitdaging was om de snelwegen begaanbaar te houden. ,,Het wegennet rondom Gorinchem is al jaren een probleem’’, zegt Jan-Rob van Manen van ondernemingsvereniging Industriële Kring Gorinchem. ,,Komende jaren gaat ook de A27 nog op de schop, dan wordt de druk alleen maar groter.’’

Door de coronamaatregelen was het maandenlang een stuk rustiger. ,,We hebben gezien dat het ook anders kan’’, zegt Van Manen. ,,De mogelijkheden zijn er en wij pleiten ervoor om die ook echt te benutten.’’ De Industriële Kring zet alles op alles om dit bij werkgevers te benadrukken, maar het is een kwestie van een lange adem hebben. ,,Dit soort veranderingen gaat altijd langzaam’’, zegt Van Manen. ,,Behalve als ze, zoals tijdens de coronacrisis, door de overheid worden opgelegd. We kunnen bedrijven niet dwingen om het na de crisis zo te blijven doen. Wel zetten we volop in op het bewust maken van werkgevers dat het ook echt anders kan. Dat we de positieve dingen die corona ons heeft gebracht, ook kunnen behouden.’’

Dat is ook de inzet van het platform Samen Bereikbaar, zegt Anna Schouten. ,,Werkgevers kunnen zich gratis bij ons melden, dan gaan we samen op zoek naar oplossingen.’’ Zo zijn er pas bij een aantal bedrijven e-bikes neergezet als proef, om te kijken of dat een oplossing is voor werknemers die graag naar kantoor komen en op fietsafstand werken. ,,Corona was eigenlijk één groot thuiswerk-experiment’’, zegt Schouten. ,,Veel mensen en veel bedrijven hielden vast aan een bepaald werkritme en hebben nu gezien dat het ook anders kan.’’ Veel werknemers willen volgens Schouten graag deels thuis blijven werken. ,,We hopen dat werkgevers dat mogelijk gaan maken.’’ Wat verder kan helpen om de omslag te maken, is het invoeren van rekeningrijden, zegt zij. ,,Dat is een politiek onderwerp, maar als mensen moeten betalen voor het rijden in de spits of voor het maken van veel kilometers, wordt het probleem tastbaarder.’’

Wat Samen Bereikbaar betreft wordt er niet alleen ingezet op een deel van de week thuiswerken. ,,Bedrijven kunnen er ook voor kiezen om flexibele uren in te voeren, zodat werknemers buiten de spits om naar kantoor kunnen reizen.’’ Daarnaast worden alternatieve reismogelijkheden zoals het openbaar vervoer en de fiets gepromoot. ,,Want elke auto die niet rijdt, scheelt in de uitstoot van CO2 en elke werknemer op de fiets is gezond bezig. Dat is ook goed werkgeverschap, waar veel bedrijven echt mee bezig zijn’’, zegt Schouten. ,,Thuiswerken is niet voor iedereen een goede oplossing. Veel mensen missen collega’s of hebben thuis niet genoeg ruimte. Maar dat betekent niet dat je maar automatisch in de file moet gaan staan. Er zijn nog meer opties.’’ Met bedrijven kijkt Schouten verder ook naar de mogelijkheden van het inrichten van flexkantoren. ,,Daarmee kom je tegemoet aan mensen die graag de reuring van kantoor willen, maar daar niet te ver voor willen reizen.’’ Het wordt nog lastig, vreest Schouten, om alle kantoortijgers én hun bazen ervan te overtuigen op een andere manier te gaan werken. Toch hoopt ze dat alle ‘blije koeien in de wei’ zodra ze weer uren per week kwijt zijn aan het reizen van en naar werk, zichzelf nog eens achter de oren krabben.